Wat is de Omgevingswet?
De Omgevingswet is een nieuwe wet, die voor heel Nederland geldt. Hierin staan alle wetten en regels voor de fysieke leefomgeving. Kortom een wet die gaat over alles wat u buiten ziet, hoort of ruikt. De startdatum staat nu op 1 januari 2024.
Wat houdt de Omgevingswet in?
We hebben nu 26 wetten en honderden regels voor de fysieke leefomgeving. De ‘fysieke leefomgeving’ staat voor dat wat je ziet, hoort en ruikt. Dat zijn bijvoorbeeld gebouwen, wegen, parken, een schone lucht, sloten, rivieren, bossen, enzovoort. De huidige wetgeving is door al deze losse wetten erg ingewikkeld. Daardoor kan het lang duren voordat een project start. Met de nieuwe Omgevingswet voegt de overheid al deze regels samen. Met als doel de regels begrijpelijker en beter bereikbaar te maken voor iedereen. De achterliggende gedachte is dat dit bijdraagt tot meer succesvolle uitvoering van ideeën en plannen van inwoners, ondernemers en organisaties en een betere leefomgeving voor ons allemaal.
Een ander doel is om het proces van vergunningaanvragen te versnellen. De wettelijke termijn gaat van 26 naar 8 weken. Dit proces verloopt straks volledig digitaal. De aparte websites waar nu vergunningen worden aangevraagd komen hiermee te vervallen.
De Omgevingswet introduceert ook nieuwe instrumenten. Iedere gemeente moet een eigen omgevingsvisie maken. Ook komt er één omgevingsplan. Het omgevingsplan vervangt alle bestemmingsplannen. Voor meer informatie over de Omgevingswet, bekijk dit filmpje op de website van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.
Waarom is de Omgevingswet nodig?
Sinds 1810 zijn veel verschillende wetten en regels gemaakt voor de buitenruimte, zoals voor bodem, water, wegen, milieu, monumenten, natuur, geluid en nieuwbouw. Deze wetten zijn niet alleen ingewikkeld; ze spreken elkaar soms ook tegen en er worden meerdere termen gebruikt terwijl hetzelfde bedoeld wordt. De losse regels en wetten verhinderen ook vaak de ontwikkeling van innovatieve, duurzame initiatieven. Daarom worden 26 wetten en een paar honderd regelingen op het gebied van de leefomgeving vereenvoudigd en gebundeld in één Omgevingswet.
In de afgelopen decennia zijn er talloze wetten en regels op het gebied van onze leefomgeving bij gekomen. Zo is een ingewikkeld geheel ontstaan, waarin bijna niemand meer de weg kan vinden. De oude regels zijn niet meer geschikt voor de complexe maatschappelijke opgaven van nu, zoals bijvoorbeeld het aardgasvrij maken van wijken. En voor inwoners is het te complex, te tijdsintensief en niet overzichtelijk. Goede initiatieven komen hierdoor minder makkelijk van de grond. Daarom komt in Nederland de Omgevingswet: één wet die alle wetten voor de leefomgeving vereenvoudigt, bundelt en moderniseert. Daarbij gaat het om wetgeving en de regels voor ruimte, wonen, infrastructuur, milieu, natuur en water. Het betreft dus in alles in de fysieke leefomgeving. Met de Omgevingswet kunnen burgers straks in 1 oogopslag zien welke regels gelden in hun omgeving. Aanvragen en ideeën worden in 1 keer aan alle regels getoetst. Binnen de regels is er veel ruimte voor eigen initiatief. Zo hebben burgers straks meer te zeggen over hun directe leefomgeving.
Wat merken inwoners van de Omgevingswet?
Inwoners merken misschien in eerste instantie niets van de Omgevingswet. Maar als u iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat straks anders dan voorheen. U zoekt de regels op in een nieuw online loket, het Omgevingsloket. In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft, en deze ook direct aanvragen.
De Omgevingswet zorgt er ook voor dat u kunt meepraten over de Omgevingsvisie, het Omgevingsplan en Ontwikkelperspectieven in uw gemeente. En over initiatieven bij u in de buurt. Dat kan nu ook al, maar de Omgevingswet schrijft voor dat u actiever wordt benaderd om mee te denken.
Wat verandert er met de Omgevingswet?
- 1 loket voor inwoners en bedrijven: willen inwoners of bedrijven vanaf 1 januari 2024 een project of activiteit starten? Dan hoef je nog maar één vergunning (digitaal) aan te vragen bij één loket. Daarna nemen wij of de provincie een beslissing. Zijn wij en de provincie verantwoordelijk voor 1 vergunningaanvraag? Dan neemt maar één van beide de beslissing. Dit is makkelijker voor u. Ook is de vergunningaanvraag zo sneller afgehandeld.
- Bedrijven hoeven minder onderzoek te doen. Om een vergunning te krijgen voor een project in de fysieke leefomgeving, moeten bedrijven vaak onderzoek doen (bijvoorbeeld onderzoeken van de grond). Door de Omgevingswet zijn onderzoeksgegevens straks langer geldig. Hierdoor is het makkelijker om de gegevens opnieuw te gebruiken. Sommige onderzoeken zijn helemaal niet meer nodig. Dit betekent minder kosten.
- De belangen van betrokkenen moeten mee worden genomen door participatie (gesprek met de omgeving). De wet zegt alleen dat er participatie moet plaatsvinden, maar niet hoe dat moet. Dit geeft gemeenten ruimte om een aanpak te ontwikkelen die past in de lokale situatie. Ook kan bij een grote vergunningaanvraag de initiatiefnemer te maken krijgen met verplichte participatie (gesprek met de omgeving).
- Er is sprake van 1 Omgevingsplan.
Voorlopig zal de gemeente Drimmelen gebruik maken van de zogeheten TAM-IMRO - techniek of van een procedure buitenplanse omgevingsplanactiviteit bij medewerking aan plannen die niet passen in dit Omgevingsplan. De gemeentelijke planbegeleiders leggen u graag uit hoe dat werkt. Bel ons: 14 0162 of stel uw vraag per e-mail via ikhebeenplan@drimmelen.nl
Wat zijn de voordelen van de Omgevingswet?
Een belangrijke verbetering van de nieuwe wet is dat de fysieke leefomgeving meer in samenhang wordt gezien en benaderd. Dat betekent dat bij het invullen van plannen ook thema’s als energietransitie, duurzaamheid, sociale en maatschappelijke uitdagingen worden betrokken. De bedoeling is dat hiermee de kwaliteit van de leefomgeving verbetert en dat er sneller en betere besluiten worden genomen over de invulling van de buitenruimte. Daar hebben alle inwoners en ondernemers profijt van. Ambtenaren en inwoners hebben in de toekomst via het Omgevingsloket toegang tot dezelfde informatie. Bovendien gaat het aanvragen van een (omgevings-)vergunning straks sneller.
Kent de Omgevingswet ook nadelen?
Net als bij een verbouwing staat ook nog niet alles meteen op z’n plek. Dat duurt even en het kan ook wel eens fout gaan. Alle losse wetten en regels vallen straks onder één nieuwe wet. Dat is nieuw. Bovendien gaan we (inwoners, ondernemers en overheid) anders met elkaar samenwerken. Dat zal in het begin wennen zijn. Uiteindelijk gaan we ervan uit dat met de Omgevingswet de besluitvorming beter wordt en sneller gaat en dat plannen sneller gerealiseerd kunnen worden.